Τί πρέπει να τρώω για καλύτερη απόδοση όταν αθλούμαι;

 Γράφει ο Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Σιώπης Π. Στυλιανός

Πτυχ. Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών

Στην εποχή που τα παγκόσμια standard στον αθλητισμό ανεβαίνουν σε ολοένα υψηλότερα επίπεδα και η διαφορά από τον νικητή έως τον ηττημένο απέχει μόνο μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου ή μερικά εκατοστά του μέτρου, κάθε αθλητής για να θεωρείται ανταγωνιστικός πρέπει να διερευνήσει όλα τα νόμιμα μέσα για να εξασφαλίσει τη μέγιστη απόδοση, τόσο κατά τη διάρκεια των αγωνισμάτων όσο και κατά την διάρκεια των προπονήσεων και της προετοιμασίας.

Το ταλέντο, η εντατική και αποτελεσματική προπόνηση είναι αναμφισβήτητα από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για τη δημιουργία ενός κορυφαίου αθλητή. Καθώς όμως τα προγράμματα των προπονήσεων γίνονται όλο και πιο απαιτητικά και η διάκριση σε όλα τα αγωνίσματα κρίνεται σε λεπτομέρειες, η βέλτιστη διατροφή αποτελεί το σύμμαχο που μπορεί να προάγει την αθλητική απόδοση και την αποκατάσταση από την έντονη προπόνηση και να κάνει τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας.

Η επαρκής πρόσληψη των απαραίτητων μικροθρεπτικών συστατικών (βιταμίνες και μέταλλα) αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της βέλτιστης διατροφής των αθλητών.

Σε πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, στο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής και είχε σαν στόχο τη διατροφική αξιολόγηση αθλητών της Εθνικής Ομάδας υδατοσφαίρισης και κολύμβησης, φάνηκε η ανεπαρκής πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών. Στο σύνολο των αθλητών ένα μεγάλο ποσοστό παρουσίαζε ανεπαρκή διαιτητική πρόσληψη σε τουλάχιστον μια από τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Το πρόβλημα αποδόθηκε τόσο στη χαμηλή ενεργειακή πρόσληψη των αθλητών, όσο και στις μη κατάλληλες επιλογές τροφίμων. Συγκεκριμένα η χαμηλή πρόσληψη αντιοξειδωτικών συστατικών οφειλόταν στην ανεπαρκή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών. Επίσης, πολύ μεγάλα ποσοστά των γυναικών αθλητριών εμφάνισαν χαμηλότερη από τις διεθνείς συστάσεις (DRIs) πρόσληψη σιδήρου και ασβεστίου. Και σε αυτή τη περίπτωση η χαμηλή κατανάλωση κρέατος (κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρια) και γαλακτοκομικών ήταν η αιτία του προβλήματος. Η μελέτη αυτή τονίζει την αναγκαιότητα της επιλογής τροφίμων από όλες τις ομάδες στις σωστές ποσότητες, αλλά δείχνει και την έλλειψη διατροφικών γνώσεων των αθλητών.

Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε ότι:

  • Οι ανεπάρκειες σε βιταμίνες και μέταλλα θέτουν σε κίνδυνο την αθλητική απόδοση.

  • Στόχος για κάθε αθλητή υψηλού επιπέδου πρέπει να είναι η πρόσληψη των συνιστώμενων ποσοτήτων (DRIs) για κάθε μικροθρεπτικό συστατικό.

  • Η χρήση συμπληρωμάτων είναι επιτακτική μόνο όταν υπάρχει διαγνωσμένη ανεπάρκεια.

  • Ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο που περιλαμβάνει τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων και παρέχει την απαιτούμενη ενέργεια είναι το κλειδί για να αποκομίσει ο αθλητής τα μέγιστα οφέλη από τη διατροφή.

  • Η συνεργασία των αθλητών με επιστήμονες υγείας (γιατρούς, διαιτολόγους) είναι απαραίτητη για να προληφθούν ανεπάρκειες και να μάθει ο αθλητής ποιες επιλογές τροφίμων πρέπει να κάνει για να καλύψει τις ανάγκες του σε μικροθρεπτικά συστατικά.